ང་ནི་འཁྱམ་པོ་ཞིག་གིས་ཁ་ཕོ་དེ་ཙམ་མ་བཤད་མི་རིགས་པར་དགོངས་སྲིད་ཀྱང་། ཁོ་བོ་མི་ལོ་ཉི་ཤུའི་ཡར་སྔོན་རང་ཡུལ་ན་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ་གནས་དེ་ན་སྐྱིད་མེད་རུང་ཕ་མའི་གློ་ངོགས་ཡིན་པས་རང་གར་སྡོད་མ་འདོད་པ་ག་ལ་ཡིན། སྡོད་གཟོད་མ་བདེ་བར་རམ་དེ་ན་བསྡད་པ་དེས་བློ་མ་ཚིམས་ཤིང་། འདི་ན་ཅི་ཞིག་ཡོད་པའི་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་བསྙེགས་ཏེ་ཧི་མ་ལ་ཡ་བརྒལ་ནས་ཡོང་བ་ཡིན་པས་ང་ལ་ཡང་བཙན་བྱོལ་བ་ཞིག་གི་མཚན་ཉིད་ཚང་ཡོད་པར་སྙམ།
༧གོང་ས་མཆོག་གིས་རང་རེའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་རང་ལག་ཏུ་གཏད་གནང་བའི་དུས་འདིར་ཡུལ་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོ་བོར་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་པའི་བཀའ་སློབ་དང་དུ་ལེན་ལོ་སྐད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་གནས་པའི་སྐྱེ་བོ་རེ་ཟུང་གི་ངག་ལ་བརྟེན་ནས་ལོ་༢༠་ཡི་ནང་ལ་མ་བྱུང་བའི་ཆེས་གཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཡིད་ཆད་ཐོག་མ་དེ་ད་གཟོད་གཞི་ནས་བྱུང་། དེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་ན་རེ་། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཟེར་བ་ནི་ཁྲིམས་དང་མི་མཐུན་པས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་རྗེས་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་དེ་ལ་“་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའ་གཞུང”་ཞེས་འབོད་དགོས་ཚུལ་ཟེར། ད་ནི་ངོ་མ་ང་ཚོ་ལ་རེ་བ་ཞིག་ཨེ་འདུག གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གིས་རེ་བའི་མིག་འབུར་འདི་ཕྱོགས་སུ་ཅེར་དོན་ནི་འདི་ན་ཁོང་ཅག་གི་སེམས་གཏིང་གི་འདོད་པའི་སྲིད་གཞུང་དེ་ཡོད་སྙམ་པའི་བློ་ཕུགས་དྲོན་མོ་ཞིག་ཡོད་པས་ཡིན། འོན་ཀྱང་ད་ནི་དེ་དག་གི་རེ་བའི་མིག་ནང་དུ་ཐལ་བ་བཏབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། མི་འདི་དག་གི་ལག་ཏུ་དབང་ཆ་བཞག་ན་འདི་འདྲ་ཞིག་མ་གཏོགས་ག་ལ་ཡོད་ཨང་།
རེ་ཟུང་གིས་ང་ཚོ་ནི་བཙན་བྱོལ་དུ་བསྡད་ནས་ལོ་དེ་སྙེད་ཅིག་ཕྱིན་ཟིན་པས་ད་ནི་རང་ཅག་ལ་སྐྱབ་བཅོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཚང་མེད་ཅེས་གནད་དོན་གསར་བ་ཞིག་མཁྱེན་པའི་མཁས་པ་ཡིན་མདོག་རེ་སྟོན་ཅིང་། ཅི་ཡང་མི་སྙམ་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཡིན་པ་ལྟར་སྣང་ནས་བདེན་ཁ་སྦྱིན། འོན་ཀྱང་ཞིབ་ཏུ་བསམ་བློ་ཐོངས་དང་། ང་ཚོ་འདིར་ལོ་གྲངས་ཇི་ཙམ་སོང་རུང་ཕྱིར་རང་ཡུལ་ལ་སོང་ན་འགྲོ་མི་བདེ་བ་དང་། བསྡད་ན་གནས་བདེ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་དབང་གིས་འགྲོ་མི་ཐུབ་པ་ལས་ཕ་གི་ན་འགྲོ་ཆོག་དང་འདུག་ཆོག་ཡོད་བཞིན་དུ་ང་ཚོ་མི་འགྲོ་བ་ཞིག་རེད་དམ། གནས་སྟངས་འདི་འདྲ་བ་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཡོད་མཁན་ལ་སྐྱབ་བཅོལ་བ་ཞེས་འབོད་པ་ཆོག་པ་ལས་སྐྱབ་བཅོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་ལོ་ཡི་གྲངས་ཀྱིས་འཇོག་པ་ནི་རིག་པ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅིག་རེད་དམ།
ད་བར་དུ་གྲ་ཅུང་ཟད་ཉམས་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་། གྲུ་མ་ཞིག་པར་གནས་པའི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་སྲིད་གཞུང་དེ་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་མ་གྲགས་གང་ལྟར་རུང་སྐྱབ་བཅོལ་གྱི་གདུགས་འོག་ཏུ་གནས་མུས་ཡིན། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་སྲིད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་དེ་ནི་སྐྱབ་བཅོལ་དུ་ཡོང་བའི་སྐྱེ་བོ་ཞིག་ཇི་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་བཙན་བྱོལ་ལ་འབྱོར་བ་ཁོ་ན་ཡིན། རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་གི་ཁྲིམས་ལུགས་ལ་ཡང་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གི་ནང་དུ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་པ་ཞིག་གིས་སྲིད་གཞུང་འཛུགས་སྲོལ་མེད་ཅིང་། དེའི་ཁྲིམས་ཐོག་ལ་འཁོད་མེད་ཅེས་བདེན་པ་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་བོ་ཡིན་མདོག་གིས་མང་མང་སྨྲ་བཞིན་འདུག དོན་དུ་རང་གི་སྲིད་གཞུང་རང་གིས་གཏོར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་མཁྱེན་གྱི་མེད་པ་འམ་མཁྱེན་ཀྱང་འགྱོད་པ་མེད་པ་ཇི་འདྲའི་སྙིང་ལ་ན་ཟུགས་ཆེ་བ་ལ་ཨང་།
རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གི་ནང་དུ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཞིག་གིས་སྲིད་གཞུང་འཛུགས་པའི་ལམ་ལུགས་མེད་པ་དང་ཁྲིམས་ལ་གསལ་མེད་ལུགས་བདེན་དུ་ཆུགས་ཀྱང་དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དང་དེ་དག་གི་ཁྲིམས་ཀྱི་ཞན་ཆ་ཞིག་གམ་སྟོང་ཆ་ཞིག་ལ་འཆད་ཆོག་པ་ལས་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་པ་པོས་ནོར་འཁྲུལ་བྱས་པ་ཞིག་ཏུ་བསམ་ཡེ་ནས་མི་དགོས། གང་ལགས་ཤེ་ན་སྲིད་གཞུང་དེ་ཡང་རང་ས་དྲོན་མོའི་ཐོག་ཏུ་ཕ་རོལ་བོ་ཞིག་གིས་ཆགས་སུ་མ་བཅུག་པས་འུ་ཐུག་པའི་གནས་ལ་གྱར་ཡོད་པ་ལས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ག་གེ་མོའི་ས་ཐོག་ཏུ་སྲིད་གཞུང་བཙུགས་ནས་རྒྱལ་བསྐྱེད་རིང་ལུགས་པའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བ་ཞིག་མིན་པས་སོ། སྔར་བྱུང་མ་མྱོང་བ་དེ་ད་ལྟ་དང་མ་འོངས་བར་འབྱུང་མི་འོས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་འགོད་པ་ནི་མཁས་པར་གྲགས་པ་དག་གི་མཚན་ལ་ཇི་འདྲའི་མ་འཚམས་པ་ལ་ཨང་། གནས་སྟངས་དམིགས་བསལ་བ་ལ་ཁྲིམས་ཡིག་ཏུ་གསལ་ཁ་མེད་ན་དེ་ནི་ཁྲིམས་ཡིག་གི་ཞན་ཆ་ལ་བརྩི་རུང་བ་ལས་གནས་སྟངས་ཀྱི་ནོར་འཁྲུལ་ལ་ཡེ་ནས་བརྩི་མི་འོས། གང་ལགས་ཤེ་ན་ཁྲིམས་ལུགས་ནི་ཐོག་མ་འགྲོ་བ་མི་ལ་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་ཆེད་དུ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པའི་གནས་སྟངས་གསར་བ་བྱུང་ན་དེ་ལ་ཁྱབ་པར་བཟོ་དགོས་སོ།
༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་བཙན་བྱོལ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སྲིད་གཞུང་དེ་བཙུག་ནས་ད་ལྟ་མི་ལོ་ཧྲིལ་བོ་༥༡་ཕྱིན་ཟིན་པ་དེའི་རིང་ལ་རང་རེའི་བཙན་བྱོལ་སྲིད་གཞུང་བཙུག་པ་འདི་ཡུལ་ཁྲིམས་དང་འགལ་བར་དགོངས་ནས་ཕྱིར་བསྡུ་གནང་མི་འདུག་ན་ཡང་། ཁྱེད་ཅག་༧གོང་ས་མཆོག་ལས་བདེན་པ་སྲུང་མཁན་དང་ཡུལ་ཁྲིམས་ལ་ལེགས་པར་སྲུང་མཁན་དུ་སྒྲུབ་འདོད་པ་ཨེ་ཡིན། ལོ་དེ་སྙེད་ཀྱི་རིང་ལ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཀྱང་མ་མཁྱེན་པ་དང་མ་རིག་པར་འཆད་ཀྱི་ཡིན་ནམ། དགོས་པ་དང་རྒྱུ་མཚན་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་ད་བར་དུ་འདི་མུར་བཞག་པ་དེ་མ་མཁྱེན་པའི་མཁས་ཁྱེད་ཅག་ཇི་འདྲའི་ཡ་མཚན་པ་ལ། ཡུལ་བདག་རང་གིས་ཅི་ཡང་མ་གསུང་ས་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཡུལ་ཁྲིམས་དང་འགལ་གྱིན་འདུག་ཅེས་རང་སྐེ་རང་གིས་དང་བླངས་ཀྱིས་གཅོད་པ་ནི་རི་བོང་གནམ་རྡིབ་ཀྱི་སེམས་ཁྲལ་ལས་གཞན་ཅི། རང་མཆུ་རང་གིས་བསྡམས་ན་དོམས་ཤག་ཤག་ཅེས་པ་འདི་ཅིའི་མ་བདེན། ཁྱེད་ཅག་གིས་གནད་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཤེས་ཡོད་མདོག་དང་བདེན་པ་ཟེར་བའི་རང་སྐེ་རང་གིས་གཅོད་བྱེད་དེ་ལ་སྲུང་གི་ཡོད་མདོག་གིས་དེ་ལྐུགས་པ་མིག་བཙུམ་གྱིས་འཐམས་འཐམས་ནས་ད་ནི་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་ན་ལུས་པའི་བོད་འབངས་རྣམས་བྱེའུ་ཕྲུག་བྱེ་ཐང་དུ་བརྟོལ་བ་བཞིན་གཡུགས་ནས་“བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྲིད་གཞུང”་ཞེས་པ་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུའི་སྟ་གོན་ལ་གཞོལ་བ་དེ་ཐོས་དུ་སྙིང་ཁམས་ཅི་འདྲའི་ན་བ་ལ་ཨང་། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་བྱེད་པ་སྙིང་རྗེིའི་ཉམས་ལེན་པར་རློམ་པ་དག་གི་ཉམས་ལེན་དེ་འདི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན་ཇི་འདྲའི་ངོ་བོ་གནག་པ་ལ་ཨང་།
༧གོང་ས་མཆོག་གིས་འཇིག་རྟེན་ན་དཔེ་རུ་མེད་པའི་ཡང་དག་པ་དང་དོན་དམ་པའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་ཐུགས་རླབས་པོ་ཆེ་བསྐྱེད་ནས་རང་རེའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ཡང་དག་པ་དང་དོན་དམ་པའི་དམངས་གཙོ་ཅན་ཞིག་ལ་སྒྱུར་ཆེད་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་དབང་ཆ་བཀོལ་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་དབང་ཆ་ལ་ཚོད་འཛིན་གནང་སྟེ། བོད་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ཡུལ་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་ངོ་མ་ཞིག་ཏུ་སྒྱུར་དགོས་པའི་བཀའ་གསུང་ཕེབས་ཡོད་ན་ཡང་། ཁྱེད་ཅག་གིས་གོ་སྐབས་འདི་དམ་དུ་བཟུང་ནས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་སེམས་ཀྱི་རེ་འདུན་དང་། བློ་གཏད་ཡོངས་སུ་བཅོལ་ཡུལ་གནམ་འོག་ན་གནས་པའི་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་སྲིད་གཞུང་གཅིག་བུ་དེ་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་བའི་སྦྱོར་བ་ཚབ་པོ་ཆེ་བཤམས་ནས་དེའི་ཚབ་ཏུ་“བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྲིད་གཞུང”་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུའི་སྐུལ་སློང་བྱེད་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཕུངས་བའི་ལས་ཉིད་དུ་འཁུམས། དེས་ན་ཁྱེད་ཅག་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཉེས་ཅན་པ་རུ་མི་འདྲེན་ན་གང་དུ་འདྲེན། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དགའ་ལྡན་པོ་བྲང་གི་སྲིད་གཞུང་དེ་ཕྱིར་བསྡུ་གནང་དགོས་པར་གསུང་ཡོད་པ་ལས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཕྱིར་གནང་དགོས་པ་ཡེ་ནས་གསུང་མེད། གལ་སྲིད་ཁྱེད་ཅག་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་ན་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་ལ་གདོང་ཇི་ལྟར་སྟོན་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། ལར་ནས་ཁྱེད་ཅག་ལ་འདི་ལ་ཐུགས་ཁྲལ་ཞིག་ཨེ་ཡོད།
ད་ནི་ཁྱེད་ཅག་དཔོན་པོར་བབས་ཤིང་། ཁྱེད་ཅག་གི་ཅག་གི་ལག་ཏུ་གངས་ཅན་པའི་ལས་དབང་གི་ཐག་སྣེ་ཐོགས་སྐབས་ཁྱེད་ཅག་གི་བལྟ་བ་དང་ལངས་ཕྱོགས་(མང་ཆེ་བ་རྒྱ་གར་ལས་དཔེ་བཤུས་པ)་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བཏང་ནས་ཁྱེད་ཅག་གི་བྱེད་སྟངས་འདི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན། ཅི་སྟེ་“བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་”་དེ་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་ནས་དེའི་ཤུལ་དུ་“བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་”་འཛུགས་རྒྱུ་ཡིན་ན། ཅི་སྟེ་གཞིས་བོད་མི་དག་གིས་ཉིན་མཚན་མེད་པར་རེ་བའི་མིག་འབུར་འདི་ཕྱོགས་སུ་གཏད་པ་ལ་ཐལ་བ་བཏབ་ན། མི་ལོ་དེ་དག་གི་རིང་ལ་འདིར་བསྡད་པའི་དོན་གོ་ཆོད་མ་སོང་བས་ངེད་བོད་འབངས་རྣམས་ནི་ཡང་ན་ཕྱིར་རང་ཡུལ་གྲང་མོ་རྒྱ་ནག་པོའི་བྲན་འོག་ཏུ་གཏན་དུ་འཛུལ་རྒྱུ་འམ་ཡང་ན་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ཐེངས་གཉིས་པའི་སྐྱབ་བཅོལ་དུ་འགྲོ་བ་ལས་ཐབས་གཞན་མི་འདུག
སྐབས་འདིར་སྔོན་མ་ཕྱི་ལོ་༡༩༩༡་ལོར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་སོགས་ཀྱིས་ཡིག་ཆ་ཨང་༢༥༧་པའི་ནང་དུ་“་་་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ཡིག་ཁག་གི་ནང་དོན་ལྟར་ན་བོད་(མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་ཚུད་པ)་ནི་བཙན་དབང་གིས་བཟུང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། དེའི་སྐུ་ཚབ་ངོ་མ་ནི་བོད་མི་མང་གིས་ཁས་ལེན་ཡོད་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའེ་བླ་མ་ཡིན།”་པར་གྲོས་ཆོད་དང་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་དེ་དང་། དེ་རྗེས་ཡོ་རུབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དེ་ཁྲིམས་མཐུན་ངོས་ལེན་བྱེད་འདོད་བྱུང་བ། ཉེ་ཆར་སི་པེན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་ཁང་གིས་“བོད་དེ་གཞན་གྱིས་བཙན་དབང་གིས་བཟུང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན།”་པའི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པ། གཞན་ཡང་འཛམ་གླིང་མི་མང་གིས་བོད་བཙན་བྱོལ་སྲིད་གཞུང་ལ་དོན་དམ་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་གང་དག་མཛད་ཡོད་པ་ཚང་མ་ཐུགས་ཀྱིས་དྲན་གསོ་རེ་མཛད་པར་ཞུ།
