ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་དམངས་གཙོ་ལག་ལེན་བསྟར་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་གཡས་གཡོན་དུ་སོང་བའི་ཉམས་མྱོང་ལས་གནད་དོན་ཞིག་གསར་རྟོགས་བྱུང་བ་ནི་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་སོགས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྒྱུར་པ་བོ་དག་ལ་ཤེས་ཡོན་དང་། འཇོན་ཐང་། ལྷག་བསམ་བཅས་གསུམ་གྱིས་མི་ཆོག་པའི་ཆ་རྐྱེན་བཞི་བ་ཞིག་དགོས་པ་དེ་རེད། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཕྱོགས་མ་ནོར་བ་ཞིག་ཡོད་དགོས་པ་དེ་རེད། འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཕྱོགས་མ་ནོར་བ་ཞེས་པ་ནི་མཁས་མ་མཁས་ཀྱི་སྐོར་ཞིག་མིན་པར་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་འཚོ་གནས་ལ་ཁེ་ཕན་ཡོད་མེད་ཅིག་ལ་གོ་དགོས།
ང་ཚོའི་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ལ་བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་ཨ་ཡོད་ནང་གི་ད་ཡོད། སྒོ་ངའི་ནང་ཚིལ་ལུ་གང་མང་ཞིག་འཇོག་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། འདི་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་དགའ་འོས་པའི་དོན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཡུལ་གཞན་གྱིས་སྲིད་སྟེགས་སུ་ཡུལ་དེའི་ནང་གི་གང་ཟག་རྩེ་ཕུད་རྣམས་ཧ་ལམ་ཡོང་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པས། ནོར་བུ་རང་ལ་ཡོད་ཀྱང་ནོར་བུས་ནོར་ཉམས་མ་ལོན་པ་དང་འདྲ་ན་ཡང་རང་ཅག་གིས་དེ་ལྟར་ཐུབ་པ་ནི་ངས་བལྟས་ན་སུས་ཀྱང་དོ་སྣང་མ་བྱུང་བའི་དགེ་མཚན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་སྲིད།
ཉེ་བའི་ཆར་བསམ་ན་མཁས་དབང་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བཀའ་བློན་ཁྲི་བར་དུས་ཡུན་གཅིག་ཙམ་མིན་པར་བསྟུད་མར་སྐབས་གཉིས་ལ་བཞག་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། ཁོང་ནི་གོང་གི་ཆ་རྐྱེན་གསུམ་ཀ་ཚང་བའི་སྐྱེས་བུ་སྙོན་མེད་དེ་ཡིན་པར་ཀུན་ལ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དོན་ལ་ཡང་གནས་པར་སེམས།
འོ་ན་ཁོང་བཀའ་ཁྲིར་འཁོད་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་འགྱུར་བ་ཇི་ཙམ་བཏང་ཡོད་མེད་དང་། ལྷག་པར་དུ་བཏང་ཡོད་ན་བཟང་ཕྱོགས་དང་ངན་ཕྱོགས་སམ་དགོས་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་དགོས་པའི་ཕྱོགས་གང་དུ་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་ཡོད་མེད་ནི་དེ་བས་ཀྱང་བརྗོད་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་སོང་། ངོ་མ་བཤད་ན་ཁོང་གི་ཆབ་སྲིད་ལས་འགན་རྫོགས་ལ་ཉེ་བའི་ད་སྐབས་ཁོང་གི་སྙན་གྲགས་དེ་སྔར་ལས་ལྡབ་འགྱུར་འཕེལ་ཞིང་། ཁོང་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ནོར་ཞིག་ཏུ་ཀུན་གྱིས་སྔགས་པའི་དུས་ཚོད་ཅིག་ལ་ད་སྐབས་སླེབས་ཡོད་དགོས་ན་ཡང་། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཁོང་གིས་ལོ་བཅུ་ལ་ཆབ་སྲིད་བསྐྱངས་བ་དེ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མདུན་ལམ་བརྒྱབ་བཤིག་ལོ་བཅུ་བཏང་ཡོད་དང་མདུན་སྐྱོད་ལོ་བཅུ་བཏང་ཡོད་པ་དོགས་པ་ཟ་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། མདོར་ན་ཁོང་གིས་ལོ་བཅུ་ལ་ཆབ་སྲིད་བསྐྱངས་བ་དེས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཁེ་རག་ཡོད་དམ་གྱོང་རག་ཡོད་པ་ད་ལྟ་རྩོད་གཞིར་གྱུར་སོང་།
འོ་ན་ཁོང་ལྟ་བུ་ཤེས་ཡོན་འཇོན་ཐང་ལྷག་བསམ་སུམ་འཛོམས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ལ་ཅི་ཞིག་གིས་མ་འགྲིག་པར་མང་པོས་སྡིག་ཡུལ་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་ཟེར་ནཿ ངའི་བསམ་པར་ཁོང་ལ་གོང་དུ་ཞུས་པའི་ཆ་རྐྱེན་བཞི་བ་དེ་ལྡན་མེད་པས་མིན་ནམ་སྙམ་པའི་དོགས་སློང་འདི་ཞུ་འདོད་བྱུང་། བདག་གིས་འདི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་མཚན་དམད་ཞུས་པ་ཡེ་ནས་མིན་ལ་དེ་ལྟར་ཞུ་འདོད་ཀྱང་མེད། ལར་ནས་ང་ཚོ་མི་སྐྱ་ལ་མཚན་དམད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་འགའ་རེ་ཁོང་ལྟ་བུ་ལ་ཆེ་བསྟོད་དུ་འགྱུར་བའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་པ་བརྗོད་མ་དགོས། དཔེར་ན་༧གོང་ས་མཆོག་སྲིད་དོན་པ་མཁས་པ་ཞིག་མ་རེད་ཅེས་ཞུ་ན་དེ་ནི་ཁོང་ལ་མཚན་དམད་མིན་པར་ཆེ་བསྟོད་དུ་འགྱུར་བར་བདག་སྙམ། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཁོང་སྲིད་དོན་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་རབས་བཤད་ཚེ་ངའི་བསམ་བློ་ལ་༧ཁོང་ལ་བསྟོད་པར་འགྲོ་བ་ལས་དམའ་འབེབས་སུ་འགྲོ་བར་བསམ།
འོ་ན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཚུལ་ཡག་པོ་ཞིག་མི་འདུག་ཞུ་བ་ཡིན་ནམ་ཟེར་ནཿ སྤྱིར་ཡག་པོ་དང་སྡུག་པོ་ཟེར་བ་འདི་ཡང་འཇིག་རྟེན་མ་བརྟག་པའི་ངོར་ཚུགས་ཐུབ་ཏུ་གྲུབ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་སྣང་གི་ཡོད་པ་ལས་དོན་དུ་དེ་ལྟར་མེད་པར་བལྟོས་འཇོག་གིས་བཤད་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ཐ་སྙད་སྦྱོར་སྟངས་ཤིག་ཡིན། ང་ཚོ་འཛམ་གླིང་འདིར་སྐྱེས་པ་དལ་འབྱོར་སྙིང་པོ་ལོན་ཆེད་དང་། གཏན་གྱི་འདུན་མ་ལོན་ཆེད་དུ་སྐྱེས་པར་ངོས་འཛིན་ན་ནི་ཁོང་གི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཚུལ་དེ་ཡག་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཡང་ང་ཚོ་འཛམ་གླིང་འདིར་སྐྱེས་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་འཚོ་བ་ལ་རོལ་ཆེད་དམ་སྐྱེ་བོ་གཞན་དག་བཞིན་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཁྱིམ་གཞིས་ཟིན་ཆེད་དུ་སྐྱེས་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ན་ནི་ཁོང་གི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་ཚུལ་དེ་སྡུག་པོ་ཞིག་ལ་བཤད་ཆོག མདོར་ན་བྱ་དངོས་གང་ཡིན་ཡང་ཡག་སྔུག་གཉིས་ལས་མེད་པ་དང་། དེ་ཡང་ཡག་པ་ཐམས་ཅད་གཙང་ཞིང་སླད་མེད་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་དང་། སྡུག་པ་ཐམས་ཅད་བཙོག་ཅིང་ཞེ་མེར་བ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་ལས་དཀར་ནག་གི་ཆ་འདྲེས་མར་གནས་པ་ཡེ་ནས་ཁས་མི་ལེན་པའི་སྲོལ་ཞིག་རང་རེར་ཡོད་ན་ཡང་། དོན་དུ་བྱ་དངོས་ཀུན་ལ་ཡང་བཟང་ངན་གྱི་ཆ་འདྲེས་ནས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཡག་སྡུག་གི་ཐ་སྙད་འདི་ཡང་བལྟོས་ས་བལྟོས་འཇོག་གིས་སྦྱོར་དགོས་པ་ལས་གདོད་མ་ཉིད་ནས་ཡག་པ་དང་སྡུག་པར་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡེ་ནས་མེད།
དེས་ན་ཁོ་བོས་བཤད་འདོད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཕྱོགས་ནོར་དང་མ་ནོར་བ་ཞེས་པ་ནི་གང་ཟག་གང་དེའི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཕྱོགས་དེ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞིག་ལ་གོ་རྒྱུ་ལས་གཞན་པའི་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གང་ལ་ཡང་གོ་རྒྱུ་མིན། སྤྱིར་ན་ད་བར་གྱི་བཙན་བྱོལ་གྱི་དུས་ཚོད་ནང་དུ་རང་རེའི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དེ་མདུན་སྐྱོད་ཆེན་པོ་འདྲ་བྱུང་མ་སོང་བར་བཤད་མི་གཏུབ་མོད། གང་ལྟར་འདོད་བློ་ཁེངས་བ་ཞིག་བྱུང་མེད་པ་ནི་ཀུན་གྱིས་ངོས་ལེན་དགོས་པར་སྣང་། དེས་ན་དེའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཡིན་ཞེ་ནཿ དེ་ནི་སྲིད་གཞུང་གི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་ཤེས་འཇོན་ལྷག་གསུམ་འཛོམས་པ་ཞིག་ཡེ་ནས་བྱུང་མ་མྱོང་བ་མིན་པར་། ཤེས་འཇོན་ལྷག་བལྟ་བཞི་འཛོམས་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་མ་བྱུང་བའི་ལན་པ་ཡིན་དགོས་པར་བསམ།
ད་ལྟ་ཤེས་འཇོན་ལྷག་གསུམ་འཛོམས་དགོས་པ་ལ་ཞིབ་པར་བཤད་དགོས་པ་གང་ཡོད། ཀུན་གྱིས་གལ་ཆེན་དུ་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་པས་ཁོ་བོས་འདིར་གསར་བ་ཞིག་ཞུ་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད། དེས་ན་འདིར་ཁོ་བོས་ཆ་རྐྱེན་བཞི་བ་འདིའི་སྐོར་ཅུང་ཟད་ཞུ།
ཆོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དང་མིག་རྒྱང་གི་ཡོན་ཏན་ལ་རྔམ་ནས་རང་རེའི་སྲིད་གཞུང་འདི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྲིད་གཞུང་ཞིག་ཡིན་དགོས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཇི་ལྟར་བཀོད་རུང་། དོན་དུ་སྲིད་གཞུང་ཞིག་གི་ལས་དོན་ནི་འབངས་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིར་སྣང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་རོགས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཙམ་ཡིན་པ་ལས་གཟུར་དུ་མེད། ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་གལ་གནད་ལ་ཤུགས་ཇི་ལྟར་བརྒྱབས་རུང་དོན་དུ་ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡ་རབས་ཞིག་དགོས་པ་ཙམ་ལ་དམིགས་ནས་གསུང་གི་འདུག ངོ་མ་བཤད་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་སྲིད་ཁྲིམས་ནང་དུ་ཆོས་ཁྲིམས་བསྲེ་དགོས་པའི་མཐའ་མའི་སྡོམ་ཚིག་ཡེ་ནས་རྒྱག་མི་ཐུབ།
སྤྱིར་དང་ལྷག་པར་དུ་སྐལ་བ་བཟང་པོའི་དུས་སུ་སྲིད་ཁྲིམས་ནང་དུ་ཆོས་ཁྲིམས་བཞག་ན་ཧ་ཅང་ལེགས་པ་ཡིན་ཀྱང་། དེའི་ངོས་གཞན་པ་ན་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཧ་ཅང་མི་ལེགས་པ་འབྱིན་གྱི་ཡོད་སྟབས་ད་སྐབས་སྲིད་ཁྲིམས་ནང་དུ་ཆོས་ཁྲིམས་བཞག་པ་ལས་མ་བཞག་ན་དགའ་བར་གྱུར་བ་ཡིན། དེས་ན་འདི་གསལ་བོར་བཤད་ལོས་དགོས། སྤྱིར་ན་ཁ་ཆེའི་ཆོས་འདི་མི་ཆོས་དང་མཐུན་སྟོབས་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། དེའི་ཆོས་ཁྲིམས་ཡུལ་ཁྲིམས་ལ་འཇོག་འདོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དག་གི་ནང་དུ་དཀའ་ངལ་ག་ཚོད་འབྱུང་གིན་འདུག་པ་ལ་གཟིགས་དང་། ཐ་ལི་བྷན་ཞེས་པ་འདི་ཡང་སྐྱེ་བོ་བསམ་མེད་འགའ་ཞིག་གིས་སེམས་རྣག་གི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བ་དེ་འདྲ་གང་ཡང་མིན་པར་། ཆོས་ལུགས་ལ་དུང་ཞེན་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་སློབ་ཕྲུག་སྐོར་ཞིག་གི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོས་དང་འཛམ་གླིང་གིས་ཁོང་ཚོ་ལ་བལྟ་ཚུལ་ག་འདྲ་ཞིག་འདུག མདོར་བསྡུས་ན་འདི་ནི་སྲིད་ཁྲིམས་ནང་དུ་ཆོས་ཁྲིམས་འཇོག་འདོད་དམ་ཆབ་སྲིད་ཆོས་བཞིན་སྐྱོང་འདོད་པའི་བསམ་བློ་ཤུགས་ཆེ་བའི་དབང་གིས་རེད། ཡིན་ན་ཡང་འདི་ཡག་རུང་ངན་རུང་ད་ལྟའི་དུས་རབས་འདིར་བསམ་བློ་འདི་རིགས་བྲིན་རྒྱུགས་མེད་པ་རེད།
དེ་ནི་ཕྱི་ལོགས་ཀྱི་དཔེ་ཞིག་རེད། ད་རང་ཉིད་ལ་སྦྱར་ནས་བཤད་ནཿ “ང་ཚོས་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་མ་ཐུབ་པ་དེ་དེངས་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་མ་བྱུང་བས་ལན་པ་ཡིན།”་ཞེས་ཟེར་མོད། དོན་དུ་དེ་ནི་མཛེས་རྒྱན་གྱིས་སྤྲས་པའི་བཤད་སྟངས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། དེའི་ངོས་གཞན་ནས་བལྟས་ན“ང་ཚོའི་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་མ་ཐུབ་པ་དེ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལ་ཞུགས་ཆེ་དྲགས་པའི་ལན་པ་ཡིན།”་ཞེས་པ་དེ་རེད། ལར་ནས་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་ཡུལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་བ་གཉིས་ལ་དེ་འདྲའི་བལྟོས་གྲུབ་ཆེན་པོ་ཞིག་ངོ་མ་བཤད་ན་ཡོད་དོན་ཀྱང་མེད། ཡོད་ངོ་མ་ནི་ཆོས་ཁྲིམས་དང་སྲིད་ཁྲིམས་གཉིས་ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་གྱི་འབྲེལ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་འདི་རེད། འདོད་ཆགས། ང་རྒྱལ། ཕྲག་དོག་སོགས་ལ་རང་གཅུན་མེད་པར་དེ་དག་གྲོགས་སུ་བཀུག་ནས་མི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ནི་སྲིད་དོན་གྱི་ལས་ཀ་ཡིན་ཞིང་། དེ་དག་གཅུན་ནས་སྒོ་ཀུན་ནས་འདུལ་བ་དེ་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཡིན། ཉོན་མོངས་གྲོགས་སུ་འགུག་པ་འདི་ལ་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅང་ཟེར་རམ། དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཟེར་བ་ནི་གསར་རྟོགས་གསར་བ་དཔེར་ནཿ གློག་ཀླད་ཀྱི་ཤེས་བྱ། སྨན་གྱི་ཤེས་བྱ། རྗས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་སོགས་ཚན་རིག་གི་ཤེས་བྱ་རྣམས་ལ་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་རུ་འབོད་དགོས་ངེས་སྙམ། གང་ལྟར་ཀྱང་ཆོས་ཀྱིས་སྲིད་ལ་གནོད་རབས་བཤད་ན་ཆོས་ལ་སྔགས་བརྗོད་ཡིན་པ་ལས་དམའ་འབེབས་མིན་ནོ།
བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་ཁོ་བོས་“མེས་བསྲེག་མེས་གཏུག”་ཟེར་བའི་ཚིག་ཅིག་ཤེས་བྱུང་། དེ་ནི་“གང་ལ་གང་འདུལ”་ཟེར་བའི་དོན་ཞིག་ཡིན་འདུག སྲིད་དོན་གྱི་ནང་དུ་གང་ལ་གང་འདུལ་ལམ་མེས་བསྲེག་མེས་གཏུག་གིས་བྱ་བ་བྱས་ནས་རང་དོན་སྒྲུབ་དགོས་པ་ལས་བྱ་བ་གང་དེ་དགེ་བ་ཡིན་མིན་ལ་རྟོགས་དཔྱོད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་མིན། བྱ་བ་ཡང་དག་པ་ཡིན་རུང་མིན་རུང་མིའི་འཚོ་གནས་ལ་འཕྲལ་དང་ཕུག་ལ་ཕན་ཐོགས་ཀྱི་འདུག་ན་ངེས་པར་དུ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་སྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན། བྱ་བ་ཡང་དག་པ་ཡིན་རུང་མིན་རུང་འབངས་མིའི་འཚོ་གནས་ལ་འཕྲལ་དང་ཕུག་ལ་ཕན་ཐོགས་ཀྱི་མི་འདུག་ན་སྒྲུབ་མི་ཉན།
བྱ་བ་བཟང་པོ་ཡིན་པས་སུ་ལ་འདོད་པ་མེད་རུང་དགེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པས་ངེས་པར་དུ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། འདི་ལས་ཀ་སྡུག་ཅག་ཡིན་པས་ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་བྱེད་མི་ཉན་ཞེས་བཀག་རྒྱ་གོར་གོར་རེའི་ནང་དུ་རང་ཉིད་དངས་བླངས་ཀྱི་འཛུལ་བསྡད་ན་རང་གྱོང་ཁོ་ན་ལས་དོན་དག་འགྲུབ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་དཀའ་། ད་སྐབས་དུས་ངན་སྙིགས་མ་ཤར་བར་བཤད་དམ་ཡར་རྒྱས་སུ་སོང་བར་ཐ་སྙད་གང་དུ་བཏག་རུང་། རང་རེའི་ཆོས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་མང་དག་ཅིག་གཞིར་བཟུང་ནས་ཆབ་སྲིད་བསྐྱངས་ན་རང་ཚོ་ལ་རག་རྒྱུ་ནི་གྱོང་ཁོ་ནས་ཅི་ཡང་མེད། ཆོས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ག་གེ་མོ་དེ་དག་ནི་སྲིད་དོན་གྱི་ནང་དུ་དུས་ཚོད་ཡོལ་ཟིན་པའི་ཕན་མེད་དངོས་པོ་ཡིན་ཞེས་ཞེ་ས་མ་ཞུས་པར་བཤད་ན་དེ་ལྟར་བཤད་ཆོག
དེ་ཡང་དེ་ལྟར་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་དུ་གཞི་ནས་གྱུར་བ་ཞིག་མིན་པར་། ཉུང་མཐར་ཡང་ལོ་བརྒྱ་ཙམ་གྱི་ཡར་སྔོན་ནས་དེ་ལྟར་གྱུར་ཟིན། རང་རེས་དེ་ལྟར་ངོས་མ་ཟིན་པར་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱས་ནས་ཡར་རྒྱུག་མར་རྒྱུག་འདྲ་བྱས་ནས་བསྡད་དེ་མཐར་རྒྱལ་ཁབ་ཡོངས་རྫོགས་ཕུངས་འདུག་པ་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་ནང་གི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མི་སྣ་དག་གི་རྣམ་ཐར་ལ་བལྟས་ན་ཤེས་ཡོང་གི་འདུག་པ་འདི་རེད། དེ་ལྟར་ཆོས་པ་ཞིག་རྣམ་དག་ཅིག་ལ་མཚོན་ན་སྲིད་དོན་གྱི་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་ཆའི་དགུ་བཅུ་ཙམ་བྱེད་མི་འོས་པའི་སྡིག་ལས་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་དང་། སྲིད་དོན་པ་རྣལ་མ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་ཙམ་རང་ཉིད་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་འགལ་རྐྱེན་སྤྲོད་པའི་བྱེད་དཀའ་བའི་ལས་དོན་ཤ་སྟག་ཡིན།
དེ་དག་ནི་རྒྱལ་སྲིད་ཆོས་ཁྲིམས་བཞིན་སྐྱོང་མི་འོས་པར་བཤད་པ་ལས་རྒྱལ་སྲིད་ཁྲེལ་མེད་ལུགས་མེད་ཀྱིས་སྐྱོང་བའམ་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་བླང་དོར་ཡེ་ནས་མེད་པར་སྡིག་པ་མིག་བཙུམ་ཁོ་ནར་ལྐུག་པའི་ངང་ཚུལ་གྱིས་སྐྱོང་དགོས་ཟེར་བ་ག་ལ་ཡིན། ལར་ནས་ཆབ་སྲིད་ལ་ནི་ཁོ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོང་སྟངས་ཤིག་ཡོད། དེ་ནི་བཟང་ངན་ནམ་དགེ་སྡིག་གི་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པར་འདིར་སྣང་གི་ལས་དོན་གཏན་དུ་འགྲུབ་ཆེད་སྐབས་དང་དུས་ལ་བལྟ་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་ཡང་ཆོས་འགྲོ་སར་ཆོས་ཀྱིས། ཧམ་པ་འགྲོ་སར་ཧམ་པས། དབང་ཡོད་འགྲོ་སར་དབང་ཡོད་ཀྱིས། ཡ་རབས་འགྲོ་སར་ཡ་རབས་ཀྱིས་སོགས་མདོར་ན་རང་དོན་དེ་སྦུག་གི་སྦུག་ཏུ་བཞག་ནས་སྐྱོང་བ་དེ་སྲིད་ཀྱི་སྐྱོང་སྟངས་མཐར་ཐུག་པ་དེ་ཡིན་ཡིན་འདུག ཡང་དུས་ཐུང་ངུའི་ནང་དུ་རྐུབ་རྡོལ་འགྲོ་བའི་བྱ་བྱེད་ཅིག་ལ་ནི་ག་ལ་བྱེད་དེ། དེ་ནི་རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་ཐབས་ཕར་ཞོགས་ཐབས་ཇུས་ཕལ་བ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མི་འགྲོ་བས་སོ།
དེ་ལྟར་སྲིད་ཁྲིམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆོས་ཁྲིམས་འཇོག་མི་འོས་པའམ་བཞག་ན་སྐྱོན་ཡོད་པའི་གཞི་རྩའི་བལྟ་སྟངས་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་དགོས་ཀྱི་འདུག གོང་དུ་བཤད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་བལྟ་སྟངས་དེ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་སྟངས་བྱེ་བྲག་གཅིག་རེད། འདིར་ཁོ་བོས་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་བལྟ་སྟངས་དེ་འདྲ་ངེས་པར་དུ་དགོས་པའི་ཀླན་ཀ་ཅང་བྱེད་ཀྱི་མེད། གཙོ་བོ་འཇིག་རྟེན་བལྟ་སྟངས་ཟེར་བའི་གནད་དོན་འདི་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ཅེས་ངོས་སྤྲོད་ཆེད་དུ་དཔེར་མཚོན་དུ་དྲངས་པ་ཡིན།
ད་དུང་དབུ་ཁྲིད་འདི་རིགས་ལ་ཡོད་དགོས་པའི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་སྟངས་ལ་ད་དུང་གཞན་དང་གཞན་དུ་ཡང་ལོས་ཡོད། དཔེར་ན་བལྟ་གྲུབ་ལས་ལག་ལེན་དངོས་ལ་གལ་ཆེན་དུ་བལྟ་བ་འདི་ཡང་གནད་འགན་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་སྟངས་ཤིག་རེད། ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ལག་ལེན་ལས་གཞུང་ལུགས་གལ་ཆེན་དུ་བརྩི་བའི་བལྟ་ཚུལ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པར་སྣང་། དེ་ཡང་ཁོང་གི་བྱས་རྗེས་ལ་གནོད་པ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཞིག་ཏུ་ཁོ་བོས་མཐོང་།
ད་དུང་ལས་དོན་ཀུན་གྱི་གཞི་རྩ་བདེན་པ་ལ་བཅོལ་དགོས་པའི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཚུལ། ཡང་དེ་ལས་ལྡོག་པར་ལས་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲུབ་དགོས་པའི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཚུལ། འདས་པ་ལས་ད་ལྟ་གལ་ཆེ་བའི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཚུལ་དང་། ཡང་དེ་ལས་མ་འོངས་པ་གལ་ཆེ་བའི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཚུལ། དེ་བཞིན་དེའི་ལུགས་ལྡོག་དང་ལུགས་དཀྲོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཚུལ། དེ་དང་དེ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྟངས་མི་འདྲ་བ་གལ་ཆེན་མང་པོ་ཡོད། དེ་འདྲ་བའི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཚུལ་རྣམས་ནི་གང་ཟག་སོ་སོའི་གཏིང་ཟབ་པའི་རང་གཤིས་ལ་འཇག་ནས་ཡོད་པས་སློབ་སྟོན་པས་ཀྱང་བཅོས་དཀའ་མོ་ཡིན། ང་ཚོར་དགོས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཚུལ་རན་པོ་ཡོད་པའི་མི་ཞིག་བཀའ་ཁྲིའི་ཁྲི་ཐོག་ཏུ་སྟབས་ལེགས་ནས་འདེམས་ཐོན་ཡོང་དགོས་པ་དེ་རེད།
མདོར་ན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་བ་པོ་ལ་གོང་གི་ཤེས་འཇོན་ལྷག་གསུམ་གྱི་ཐོགས་འཇིག་རྟེན་བལྟ་ཚུལ་མ་ནོར་བ་བཅས་འདི་བཞི་ཀ་སྐྱེས་བུ་གཅིག་གི་ཐོག་ཏུ་བབས་ཡོད་ན་ད་གཟོད་སྐྱེས་བུ་དེ་ཀུན་གྱིས་སྔགས་པའི་ཆབ་སྲིད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡིན་པ་འདྲ། དེ་འདྲ་བའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ནི་ལོ་རྒྱུས་སྐྲུན་པ་པོའི་རླབས་ཆེན་མི་སྣ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡིན་འདུག་སྙམ།
