ལྗིད་མི་ཐེག་པའི་བོད་ཀྱི་ཐ་སྙད་འགའ་།

ཁོ་བོས་རྩོམ་འབྲི་ཐར་ཐོར་རེ་བྱེད་པའི་རྒྱུད་རིམ་ནང་། བོད་ཀྱི་ཚིག་རེ་ཟུང་ནི་རང་རྐྱ་མི་འཕེར་བའི་རྒན་པོ་འཁར་རྒྱུག་ཐོགས་པ་འདྲ་བར་མཐོང་ལ། ཡང་བོད་ཀྱི་ཚིག་རེ་ཟུང་ནི་ཁུར་བོ་མི་ཐེག་པའི་བྱེ་མའི་འབུར་ཐོ་དང་འདྲ་བར་མཐོང་།
སྤྱི་དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དང་མིང་གཅིག་དོན་གྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སྐད་ཡིག་གི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བྱ་བའི་ནང་དུ་རིན་ཐང་ཆེ་བའི་དངོས་པོ་ཞིག་རེད། མིང་གཅིག་དོན་དུ་མར་འཇུག་ན་གབ་ཚིག་དང་རྒྱུད་ནས་རྗོད་པའི་ཐབས་ལ་ཕན་ལ། དོན་གཅིག་ལ་མིང་དུ་མ་ཡོད་ན་རྗོད་བྱེད་སྙན་ཆ་འབེབས་པར་ཕན། འོན་ཀྱང་འདི་ལ་ཡང་ལུགས་ཤིག་ཡོད་དགོས་པ་ལས་དེ་མིན་དགེ་སྐྱོན་གྱི་ཡང་ལྗིད་འཁྲུག་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པར་སྣང་། ལུགས་དང་མཐུན་པའི་ལམ་ཞིག་མེད་ན་མིང་གཅིག་དོན་དུ་མར་འཇུག་པའི་ཚིག་འགའ་ཞིག་ནི་དོན་མང་སྟོན་རྒྱུ་ཕར་ཞོག་དེ་དག་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་གཅིག་ཀྱང་སྟོན་མི་ཐུབ། ཚིག་འདི་དག་ལ་དོན་རྦད་དེ་མི་འདྲ་བ་བཅུ་གྲངས་རེ་འདྲེན་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཡང་གོ་བ་གཏིང་ནས་ལེན་སྐབས་དོན་གཅིག་རང་དུ་གནས་ཡོད། ཚིག་འདི་དག་ངོ་མ་བཤད་ན་དོན་ཧ་ཅང་ཟབ་མོ་ཡོད་པའི་ཚིག་དག་ཡིན་པས་འདི་དག་ལ་གཏིང་མི་དཔོག་པའི་བོད་ཀྱི་ཐ་སྙད་འགའ་ཞེས་འབོད་འོས་པ་ཡིན།
ད་ལྟ་རང་གི་རྒྱུན་དུ་རང་གི་བསམ་ངོར་དོན་སྟོན་མི་ཐུབ་པའི་དོན་མང་ལྡན་པའི་ཐ་སྙད་ལྔ་འདིར་བགྲང་གི་ཡིན། དེ་དག་ནིཿ རིགས, རྟགས, ཁམས, འཁོར་ལོ, ཆུ་ཚོད, སྐར་མ, བཅས་ཡིན། ཚིག་འདི་དག་ལ་དོན་མི་འདྲ་བ་བཅུ་གྲངས་རེ་ཡོད་པས་དོན་བྱེ་བྲག་གང་དུ་ཡང་གོ་བ་ཁ་གསལ་མི་ཐུབ། དེའི་ཕྱིར་མཐར་གཏུག་ན་ཚིག་དེ་དག་རང་རྐྱ་བས་དོན་གང་ཡང་སྟོན་མི་ཐུབ་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད། གཅིག་བསམ་ན་ཚིག་དེ་དོན་དེ་སྙེད་ཅིག་ལ་འཇུག་པས་ཧ་ཅང་གཏིང་ཟབ་པའི་ཚིག་དག་ཡིན་པར་འཇོག་ཆོག་མོད། ཡང་གཅིག་བསམ་ན་ཚིག་དེ་དག་གིས་དོན་བྱེ་བྲག་པ་གང་ཡང་སྟོན་མི་ཐུབ་པས་ཆུ་བོའི་ཁ་ཡི་ལྦུ་བ་ཇི་བཞིན་འཇུག་ཡུལ་གཏན་ནས་མེད་པའི་ཚིག་དག་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར། དེས་ན་དེ་དག་གི་དོན་ལ་ཨང་རིམ་གྱིས་ངེས་གཏན་བཟོ་དགོས་པ་འམ་ཡང་དོན་གཙོ་བོ་དེ་ངེས་གཏན་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག་སྙམ།
དང་པོ་ “རིགས”་ཞེས་པའི་ཚིག་འདིཿ ཁྱད་ཆོས་གཅིག་པའི་ཚན་པ, རྒྱུ་མཚན, འོས་པ, སྐྱེས་ཁམས་ཀྱི་རྡུལ་རྫས་ཤིག, ཁམས་བདེ་བཤེགས་སྙིང་པོ་འམ་བག་ཆག, ཁྱིམ་གྱི་རུས, མི་རིགས, སྐྱེ་ཁུངས, སོགས་སྟོན་བྱེད་ལ་བཀོལ་བ་ཡིན། དེ་དག་རིམ་བཞིན་དབྱིན་སྐད་དུཿ character, reason, ought to, gene, Buddha seed or Tathagath essence, ancestry, race or ethnic, origin, ཅེས་སུ་འགྱུར་སྙམ། བོད་ཚིག་འདི་དག་ནི་གོ་བ་གཅིག་ལས་འཕྲོས་པ་ཡིན་པས་དོན་དུ་‘རིགས’་ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་གཏིང་ཟབ་ཤོས་གཉིས་པ་དེ་ཡིན་པར་སྙམ། འོནཀྱང་ང་དང་ང་ལྟ་བུ་གནས་ལུགས་དེ་མ་ཤེས་པའི་མི་དག་ལ་ཚིག་འདི་ཧ་ལམ་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཚིག་ཅིག་ཏུ་མཐོང་སྟེ། ཚིག་འདི་རང་རྐྱ་བས་དོན་འདི་དག་གཅིག་ཀྱང་སྟོན་མི་ཐུབ་པས་སོ། ཡང་གཅིག་བཤད་ན་ཚིག་འདིས་དོན་འདི་དག་གི་གང་ཡང་གསལ་ཁ་འབྱེད་མི་ནུས་པས་སོ།
དཔེར་ནཿ རིགས་ཞེས་པའི་དོན་གང་རེད། ཅེས་དྲིས་ན་ནང་དོན་ཁ་གསལ་མེད་པ་བསམ་ཤེས་བྱེད་ཐུབ་པར་ཆ་ཞོག འོན་ཀྱང་དེ་ལ་རོགས་པ་རྒྱབས་ནས་ གནས་སྐབས་འདིར་རིགས་ཀྱི་སྐོར་མི་གླེང་། ཞེས་བཤད་ན་ཡང་དོན་གསལ་དུ་སོང་མེད། ད་དུང་དེ་ལས་གསལ་དུ་བཏང་ནས་ ཁྱོད་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་གང་ཡིན་ནམ། ཞེས་པའི་དྲི་བ་འདི་ལ་ཡང་ད་དུང་གསལ་མེད། ད་དུང་དེ་ལས་ཀྱང་ཐུ་བ་ ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱིམ་གྱི་རིགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་གང་ཡིན་ནམ། ཞེས་ཧ་ཅང་བྱེ་བྲག་སྦྱར་ནས་དྲིས་རུང་ད་དུང་གསལ་མེད། དགོས་པ་ནི་ ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེས་ཁམས་ཀྱི་རྡུལ་རྫས་ཕྲ་མོ་རིགས་ཞེས་འབོད་པ་དེའི་འབྱུང་ཁུངས་གང་ཡིན་ནམ། ཞེས་འདྲི་དགོས། དེས་ན་རིགས་ཅེས་ཚེག་དབར་གཅིག་ཅན་གྱི་ཚིག་ཅིག་གིས་སྟོན་ཐུབ་དགོས་པའི་དོན་ཞིག་ཚེག་དབར་བདུན་བརྒྱད་ཅིག་བེད་སྤྱོད་མ་བཏང་བར་ཏག་ཏག་གོ་མི་ཐུབ་པ་འདི་སུ་ལ་ལན་པ་ཡིན། ངའི་བསམ་ན་རིགས་ཞེས་པའི་ཚིག་འདིའི་ནང་དོན་དག་ལ་གཙོ་ཕལ་མ་ཕྱེས་བའི་དབང་གིས་ཡིན།
གཉིས་པ་ “རྟགས”་ཅེས་པ་འདིཿ ཕོ་མོའི་རིགས་རྒྱུད་སྤེལ་བའི་དབང་པོ, ལ་ཁའི་ཐོ, ཁས་ལེན་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད, གཏན་ཚིག་གི་རྒྱུ་མཚན, ཡི་གེའི་རྕོལ་བ, མི་ནོར་བའི་རྟགས, རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཚོན་བྱེད, སོགས་སྟོན་བྱེད་ལ་བཀོལ་བ་ཡིན། དེ་དག་རིམ་བཞིན་དབྱིན་སྐད་དུཿ reproductive organ, landmarks, arguments, reason, efforts of phonetics, sign board, emblem, ཅེས་སུ་འགྱུར་སྙམ།
དཔེར་ནཿ ཁོང་གི་རྟགས་གང་རེད། ཅེས་པ་དང་། ཁོང་གི་ཕོ་རྟགས་གང་རེད། དོན་གོ་ཞན་ལ་ཁྱད་པར་ཡེ་ནས་ཡོད་མི་འོས་ཏེ། རྟགས་ཞེས་པ་ལ་ཚིག་གྲོགས་གང་ཡང་མེད་པར་ཕོ་རྟགས་ལ་གོ་དགོས་པས་སོ། འོན་ཀྱང་དེ་ལྟར་གོ་མི་ཐུབ།
གསུམ་པ་“ཁམས”་ཞེས་པ་འདི་ནིཿ ཕ་མའི་ཁུ་ཁྲག, ལུས་ཁམས་ཞེས་པའི་ཁམས, ས་ཆུ་མེ་རླུང་སྐྱེ་དངོས་བཅས་ཀྱི་ཁམས, དངོས་པོའི་རང་བཞིན, ཡུལ་ལུང, སྲིད་པ, མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཁམས, སོགས་སྟོན་བྱེད་ལ་བཀོལ་བ་ཡིན། དེ་དག་རིམ་བཞིན་དབྱིན་སྐད་དུཿ sperm and ovum, health condition, lithosphere, hydrosphere, atmosphere, biosphere, territory, the world of astral form, the world of formlessness, the eastern part of Tibet, nature ཅེས་སུ་འགྱུར་སྙམ། བོད་ཚིག་འདི་དག་ཀྱང་གོ་བ་གཅིག་ལས་འཕྲོས་པ་ཡིན་པས་དོན་དུ་‘ཁམས’་ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་གཏིང་ཟབ་ཤོས་དང་པོ་དེ་ཡིན་པར་སྙམ། ཁམས་ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་ནི་ངོ་མ་དོན་མང་དྲགས་ནས་མཐར་གཏུགས་ན་འདིའི་དོན་གང་རྦད་དེ་བཤད་དཀའ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྣང་།
བཞི་བ་ “འཁོར་ལོ”་ཡི་གོ་དོན་ནི་གོར་གོར་གྱིས་འཁོར་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་གོ་བ་ངེས་གཏན་ཡིན་པས་གོང་གི་ཚིག་དེ་དག་དང་ཅུང་མི་འདྲ་ཡང་། འདི་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བགར་ན་དོན་མི་འདྲ་བ་གང་མང་ཞིག་སྟོན་བྱེད་དུ་སྤྱོད། དེ་དག་ནིཿ ལོ་རྒན་པའི་ལག་ཏུ་ཐོགས་པའི་ལག་འཁོར་ལོ, འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་དུ་གྱུར་བའི་འཁོར་ལོ་ཅན་ཡོངས་རྫོགས, ཚད་ཅུང་མཐོ་བའི་འཕྲུལ་རིག་གིས་བཟོས་པའི་འཁོར་ལོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཡོངས་རྫོགས, ལུང་སྡེ་སྣོད་གསུམ སྤྱིར་འཕྲུལ་རིགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་བའི་འཁོར་ལོའི་རིགས་སོགས་ཡིན། ད་སྐབས་གློག་ཀླད་ལ་ཡང་འཁོར་ལོའི་ཐ་སྙད་ཐེབས་འདུག
ལྔ་བ་ “སྐར་མ”ཅེས་པ་འདི་སྤྱིར་གནམ་གྱི་སྐར་མ་ལ་གོ་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་འདི་ཡང་དོན་འགའ་ཞིག་ལ་བཀོལ་བ་ནིཿ སྐར་རྟགས་ཀྱི་སྐར་མ, ཡིག་ཚད་སྐབས་འཐོབ་བྱའི་ཨང་ཀི, གནམ་གྱི་སྐར་མ་ངོ་མ, ཆུ་ཚོད་ཀྱི་སྐར་མ, སོགས་སྟོན་བྱེད་དུ་སྤྱོད། བརྡ་སྤྲོད་རིག་པའི་ཐོག་ནས་བསམ་ན “གནམ་ལ་སྐར་མ་ག་ཚོད་ལ་བལྟས་ནས་སྐར་མ་ག་ཚོད་འདུག” ཅེས་པ་འདིས་ “གནམ་གྱི་སྐར་མར་བལྟ་བའི་འགྲན་སྡུར་དེའི་ནང་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དུས་ཡུན་སྐར་མ་ཅི་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་སྐར་མ་ག་ཚོད་བགྲང་ནས་ཁྱོད་ལ་ཨང་ཀི་ག་ཚོད་རག་འདུག”་ ཅེས་པའི་དྲི་བ་དེ་སྟོན་འོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གོ་ཐུབ་ཀྱི་འདུག་གམ།
ད་དུང་ཆུ་ཚོད་ཟེར་བ་ནི་དུས་ཚོད་འགོར་ཡུན་རྩིས་སུ་འདྲེན་པའི་ཡོ་བྱད་ཅིག་ལ་གོ་བ་ཡིན། དེས་ན་འདིའི་སྒྲ་དོན་ལ་བསམ་གཞིགས་བྱེད་མི་འོས་པར་གྱུར། འདི་སོགས་མང་དག་ཅིག་ཡོད། ད་ལྟ་འདིར་ཚད་བཀག་གིས་དབང་གིས་ཚིག་འདི་དག་ལས་དཀའ་ངལ་ཇི་ལྟར་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་མེད་དཔེར་མཚོན་གསལ་བོ་ཞིག་མི་ཞོག དེ་མ་ཞོག་པ་དེ་དཀའ་ངལ་དེ་འདྲ་ཞིག་མེད་པ་ཡེ་ནས་མིན་སྙམ། འདི་དག་ལས་གཞན་པའི་མིང་གཅིག་དོན་དུ་མ་འཇུག་པའི་ཚིག་མང་དུ་ཡོད་ན་ཡང་འདི་དག་ལ་དཀའ་ངལ་དམིགས་བསལ་ཡོད་པར་བདག་མཐོང་། གཅིག་བྱས་ན་ང་རང་གི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་གྲུབ་སྟངས་ཤིག་གིས་བྱུང་བ་ལས་གཞན་ལ་མེད་སྲིད།
དེས་ན་ཁོ་བོས་འདིར་འབྲི་དོན་ནི་འདི་ཚོ་ངོ་མ་སྐྱོན་ཞིག་རེད་འདུག་གམ། གལ་སྲིད་ཡིན་ན་འདི་དག་དག་བཅོས་བྱེད་པའི་ལམ་ཡོང་སྲིད་དམ། གལ་སྲིད་སྐྱོན་མིན་ན་ཀུན་ལ་ཡིན་གྱི་མ་རེད་དེ། ང་དང་ང་ལྟ་བུ་བོད་ཡིག་གི་ཆུ་ཚོད་ཞན་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ལ་ནི་ཚིག་འདི་རིགས་དཀའ་ངལ་འབྱུང་ས་ཞིག་ནི་ཡིན། འདིའི་ཆ་ནས་འདི་དག་ལ་སྐྱོན་དུ་མ་བགྲང་མི་རུང་ངམ། གལ་སྲིད་མ་རུང་ན་ཡང་དཀའ་ངལ་དེ་ལག་ལེན་གྱི་ཐོག་ཏུ་ཡོད་པས་དེ་ལ་སྨན་འདྲ་ཡོད་སྲིད་དམ། བསམ་གཞིགས་སུ་ཕུལ་བ་ལགས།